De overgang
De overgang is de fase in een vrouwenleven waarin de vruchtbare periode wordt afgesloten doordat de productie van geslachtshormonen in het lichaam daalt. De overgang is een relatief nieuw begrip. Dit klinkt misschien vreemd, maar is logisch als we bedenken dat vrouwen 150 jaar geleden gemiddeld slechts 45 jaar oud werden.
Vandaag de dag worden vrouwen gemiddeld 83 jaar. De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun 45e en 55e levensjaar. Op dit moment zijn zo’n 1,5 miljoen vrouwen in de overgang. De overgang is een proces van jaren. Het duurt ongeveer 8 tot 10 jaar voordat de menstruatie daadwerkelijk stopt. In die periode neemt de productie van de hormonen oestrogeen en progesteron geleidelijk af en wordt de menstruatie onregelmatiger. Met de afname van de hormoonproductie ervaren vrouwen vaak overgangsverschijnselen zoals opvliegers, wisselende stemmingen en prikkelbare gevoelens.
Gezonde leefstijl
Een gezonde leefstijl is de basis om de overgang zo evenwichtig mogelijk te doorlopen. Hormoonschommelingen zorgen voor een disbalans, met fysieke en emotionele gevolgen. In deze fase is het belangrijk stimulantia zoals roken, koffie en alcohol te vermijden.
Beweging is juist goed. Actieve vrouwen die meerdere keren per week fietsen, wandelen, zwemmen of joggen geven aan minder overgangsverschijnselen te ervaren. Ook hormoonyoga en mindfulness staan de laatste tijd in de belangstelling. Hormoonyoga bestaat uit eenvoudige fysieke oefeningen, die voor elk niveau goed te doen zijn. Mindfulness is aandachttraining leert om volledig aanwezig te zijn in het ‘nu’ en niet te piekeren of stressen.
Voeding
Met voeding kan al veel winst worden behaald. Zo kan pittig gekruide voeding beter vermeden worden, omdat deze bijdragen aan een disbalans. Hetzelfde geldt voor 'snelle suikers' zoals in snoep, frisdrank, koek en witmeelproducten. De suikers veroorzaken een snelle stijging van glucose in het bloed; de bloedsuikerspiegel. Deze schommeling kan overgangsverschijnselen uitlokken. Volgens onderzoek hebben vrouwen met een hogere bloedsuikerspiegel vaker opvliegers.
Ook vetten zijn van invloed. Een vrouw in de overgang is vaak herkenbaar aan haar silhouet; de vetverdeling gaat van de heupen naar de buik. Ook vertraagt de stofwisseling, waardoor minder energie wordt verbrand en meer vet wordt opgeslagen. Wat extra vet in het lichaam is op zich goed, omdat dit een kleine hoeveelheid oestrogeen kan produceren dat nodig is voor de huid, botten, vocht- en geestelijke balans. Bovendien zijn bepaalde vetten juist nu onmisbaar, omdat deze de hormoonbalans ondersteunen. Schrap vet dus niet van het menu, maar kies wel voor de juiste vetten. Een vuistregel:
- Neem meer goede onverzadigde vetten zoals in vis, olijfolie, avocado’s en noten.
- Eet minder verzadigde vetten zoals in zuivel, vlees en snacks.
- Vermijd transvetten zoals in chips, koek, pizza en kant-en-klaar maaltijden.
Suppletie
Als aanvulling op de voeding kan gekozen worden voor supplementen met goede vetzuren zoals visolie of GLA.
Ook kunnen bepaalde kruiden helpen bij overgangsverschijnselen. Van saffraan is bekend dat het rustgevend* en opbeurend* is siberische rabarber helpt bij wisselende stemmingen* en prikkelbare gevoelens*.
*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.